Το Σάββατο των ψυχών
Πολλοί από εμάς έχουμε χάσει αγαπημένα μας πρόσωπα, άλλα περισσότερο και άλλα λιγότερο κοντινά. Σίγουρα τα πρόσωπα αυτά ζουν στις αναμνήσεις μας, αλλά καλό είναι να τα τιμούμε και να τα ανακαλούμε στη μνήμη μας.
Ο τρόπος που μπορούμε να το κάνουμε αυτό είναι με κάποιες τελετές που γίνονται από την ορθόδοξη εκκλησία.
Αυτά είναι τα μνημόσυνα που γίνονται σε κάποια συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα (πχ 40 μέρες, τρεις μήνες, εννιά μήνες, ένας χρόνος κλπ) και τα τρισάγια.
Εκτός όμως από αυτές τις τελετές υπάρχουν κάποια συγκεκριμένα Σάββατα του χρόνου που είναι αφιερωμένα στους νεκρούς. Αυτά είναι ένα είδος μνημόσυνου και είναι τα λεγόμενα ψυχοσάββατα.
Γιατί υπάρχουν τα ψυχοσάββατα
Όπως η Κυριακή είναι η ημέρα της αναστάσεως του Κυρίου, ένα εβδομαδιαίο Πάσχα, έτσι το Σάββατο είναι η ημέρα των "κεκοιμημένων", για να τους μνημονεύουμε και να έχουμε κοινωνία μαζί τους.
Σε κάθε προσευχή και ιδιαίτερα στις προσευχές του Σαββάτου ο πιστός μνημονεύει τούς οικείους, συγγενείς και προσφιλείς, ακόμη και τούς εχθρούς του που έφυγαν από τον κόσμο αυτό, αλλά ζητά και τις προσευχές της Εκκλησίας γι' αυτούς.
Στο δίπτυχο, που φέρνουμε μαζί με το πρόσφορο για τη θεία Λειτουργία, αναγράφονται τα ονόματα των ζώντων και των κεκοιμημένων, τα οποία μνημονεύονται. Σε ετήσια βάση η Εκκλησία έχει καθορίσει δύο Σάββατα, τα οποία αφιερώνει στους κεκοιμημένους της. Είναι τα μεγάλα Ψυχοσάββατα: το ένα πριν από την Κυριακή της Απόκρεω και το άλλο πριν από την Κυριακή της Πεντηκοστής.
Σύμφωνα με τα εκκλησιαστικά βιβλία, τα ψυχοσάββατα είναι ένα είδος άκαιρου (μη προγραμματισμένου) μνημοσύνου που αναλαμβάνει η ίδια εκκλησία για όσους δεν μπορούν για οποιοδήποτε λόγο να τελέσουν τα καθιερωμένα μνημόσυνα.
Η πρόβλεψη αυτή υπάρχει κυρίως για όσους πέθαναν στη ξενιτιά ή σε δύσκολες συνθήκες π.χ. στη θάλασσα, στα βουνά κλπ ή ακόμη και για τους φτωχούς που δεν έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουν τα κανονικά μνημόσυνα.
Τα ψυχοσάββατα λοιπόν είναι ένα μνημόσυνο που κάνει η εκκλησία ώστε όλοι να έχουν την δυνατότητα να συγχωρεθούν και να κριθούν κατά την Δευτέρα Παρουσία.
Τα ψυχοσάββατα για να συγχωρεθεί η ψυχή των αγαπημένων μας προσώπων συνηθίζεται να προσφέρουμε κόλλυβα, τα οποία μπορούμε είτε να τα φτιάξουμε μόνοι μας είτε να τα πάρουμε έτοιμα από κάποιο ζαχαροπλαστείο.
Στη συνέχεια, τα πηγαίνουμε στην εκκλησία για να διαβαστούν είτε στον Εσπερινό της Παρασκευής είτε στη Θεία Λειτουργία του Σαββάτου.
