Η ομιλία του Χάρη Μαμουλάκη στη συζήτηση για το αναπτυξιακό νομοσχέδιο

Κύριες και κύριοι συνάδελφοι.
Κατά την τετραετία 2015-2019 σημειώθηκε μια εντυπωσιακή πρόοδος στις θεσμικές
μεταρρυθμίσεις για την βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και την
υποβοήθηση της επιχειρηματικότητας. Σε αυτό το πεδίο, η προηγούμενη
κυβέρνηση επέδειξε εντυπωσιακή συνέπεια στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων, με το
βλέμμα στραμμένο στην υποβοήθηση των επενδύσεων, με σεβασμό στο
περιβάλλον και με μέριμνες για το δημόσιο συμφέρον και την δημόσια ασφάλεια,
με ελάχιστες τυμπανοκρουσίες και εντυπωσιακή αποτελεσματικότητα καθώς οι εν
λόγω αλλαγές, όχι μόνο ψηφίζονταν, αλλά και υλοποιούταν.
Παραδείγματα: Κτηματολόγιο, Απλοποίηση στην αδειοδότηση, One-stop-shop για
τις επιχειρήσεις, Νέος νόμος για τις δημόσιες προμήθειες και τις συμβάσεις
παραχώρησης, νέο θεσμικό πλαίσιο για την χωροταξία, πλήρης ηλεκτρονικοποίηση
του συστήματος έκδοσης οικοδομικών αδειών, νέο θεσμικό πλαίσιο για τις
στρατηγικές επενδύσεις, νέος αναπτυξιακό νόμος. Μέσα σε τέσσερα χρόνια, η
προηγούμενη κυβέρνηση τα έβαλε με όλες τις κακοδαιμονίες του θεσμικού
περιβάλλοντος πέριξ της επιχειρηματικότητας της Ελλάδας και, μέσα από γενναίες
τομές που δημιουργούσαν διαφάνεια στις σχέσεις της πολιτείας με τον
επιχειρηματικό κόσμο, άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο «γίνονται οι δουλειές» στη
χώρα μας. Χωρίς μεσάζοντες και χωρίς φακέλους υποθέσεων που
ανεβοκατεβαίνουν κατά τη βούληση της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας.

2

Το παρόν νομοσχέδιο είναι η απάντηση της Νέας Δημοκρατίας σε μεταρρυθμιστικές
προσπάθειες 4 χρόνων. Ανέμπνευστο, χωρίς καμία τομή που ενδέχεται να
δυσαρεστήσει εμπεδωμένα συμφέροντα της χώρας (με την εξαίρεση την
πρωτοβουλία για το νέο θεσμικό πλαίσιο για το ΠΔΕ) με πλήθος διάσπαρτων
φωτογραφικών διατάξεων. Με το κείμενο αυτό ο κύριος Γεωργιάδης μοιάζει με
κακό… άριστο μαθητή του έργου του ΣΥΡΙΖΑ. Έχει φροντίσει να μελετήσει καλά και
να υπογραμμίσει κάθε σημείο στο οποίο ο νομοθέτης της προηγούμενης
κυβέρνησης είχε προσθέσει διατάξεις που μεριμνούσαν για το δημόσιο συμφέρον
και την προστασία του περιβάλλοντος. Και τι κάνει στο τέλος; Με επιμέλεια αφαιρεί
μια-μια τις εν λόγω διατάξεις.
Δεν θα αναφερθώ εδώ στο μείζον ζήτημα των εργασιακών σχέσεων στο οποίο
έχουν αναφερθεί άλλοι συνάδελφοι μου εκτενώς. Αν και δεν μπορώ παρά να
σχολιάσω την σπουδή με την οποία η κυβέρνηση με τροπολογία της τελευταίας
στιγμής προσπαθεί να αποκλείσει εκατοντάδες συναδέλφους μηχανικούς από το να
συμμετάσχουν στην επερχόμενη εκλογική διαδικασία στο ΤΕΕ. Η ενέργεια αυτή δεν
μπορεί να ερμηνευθεί παρά μόνο ως μια προσπάθεια για να περιοριστούν οι
αντιδράσεις στον κλάδο από την καταστρατήγηση των εργασιακών μας
δικαιωμάτων μέσα από την εξομοίωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των
πτυχιούχων μηχανικών με αυτά των αποφοίτων των ιδιωτικών κολεγίων. Ούτε και
επεκταθώ στην αντιαναπτυξιακή λογική των ρυθμίσεων για τον αναπτυξιακό νόμο
που επαναφέρει το καθεστώς των κρατικών ενισχύσεων στην καταστροφική λογική
του «δίνω χρήμα όπου μου ζητάνε» και όχι στους κλάδους, όπου αυτό θα είχε
πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα για την ελληνική οικονομία. Αντίθετα, θα
προσπαθήσω στο υπόλοιπο της ομιλίας μου να περιοριστώ, ως μηχανικός και
πρώην αντιδήμαρχος Ηρακλείου, σε ζητήματα που στοχεύουν στην ανατροπή των
κεκτημένων της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ στο τομέα της χωροταξίας και
πολεοδομίας και σε ζητήματα που αφορούν την τοπική αυτοδιοίκηση.
Ξεκινάω από τα της αυτοδιοίκησης. Με το άρθρο 179 του παρόντος νομοσχεδίου
ανοίγει ο δρόμος ώστε να μεταφερθούν το σύνολο των δραστηριοτήτων που
σχετίζονται με την ανακύκλωση, την συντήρηση του πρασίνου, με την αποκομιδή
απορριμμάτων και με τον οδοφωτισμό, δηλαδή για το μεγαλύτερο μέρος των
οικονομικών δραστηριοτήτων ενός πρωτοβάθμιου ΟΤΑ, σε φορείς του ιδιωτικού
τομέα. Είναι προφανές ότι η αντίληψη αυτή πάει χέρι με χέρι και με την
επαμφοτερίζουσα στάση της κυβέρνησης σε σχέση με την αναγκαιότητα νέων
προσλήψεων σε φορείς του ευρύτερου δημοσίου, όπως αυτοί της τοπικής
αυτοδιοίκησης, και την συζήτηση για την επαναφορά του κανόνα ένα προς πέντε.
Εις το εξής, χωρίς αιτιολογία και χωρίς αυξημένη πλειοψηφία, κάθε δημοτική αρχή
θα μπορεί, ανεπιστρεπτί επί της ουσίας, να παραδίδει τις κρίσιμες αυτές δημόσιες
υπηρεσίες στον ιδιωτικό τομέα. Περιμένουμε από τον αρμόδιο υπουργό να μας
εξηγήσει πως η παραπάνω πολιτική δεν θα οδηγήσει στην κατασπατάληση
δημόσιου χρήματος όταν οι προϋπολογισμοί των δήμων θα τροποποιούνται
ανάλογα με τις επιθυμίες των τοπικών εργολάβων.
Μιλώντας αυτές τις μέρες περί ανάπτυξης και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων έχει
ένα νόημα να συζητήσουμε για το μεγαλύτερο πρόβλημα του ελληνικού επιχειρήν,

3

το μεγαλύτερο εμπόδιο στις green field investments σε αυτή τη χώρα: Την απουσία
χωροταξικού σχεδιασμού.
Όλα τα προβλήματα σε αυτή τη χώρα και όλες οι ιδιομορφίες στο θεσμικό πλαίσιο
αδειοδότησης εκκινούν από εκεί. Σκεφτείτε το λίγο. Π.χ. Η άδεια εγκατάστασης.
Ελληνική πρωτοτυπία. Η απουσία κτηματολογίου. Ελληνική ιδιαιτερότητα. Τα
ΕΣΧΑΣΕ (Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων) και όλες οι
προηγούμενες ρυθμίσεις ad hoc χωροθέτησης. Πατέντα ala Greca. Και φυσικά η
μεγαλύτερη περιβαλλοντική αμαρτία σε αυτή τη χώρα: η εκτός σχεδίου δόμηση.
Όλες οι παραπάνω ιδιομορφίες έχουν στην ιστορία του ελληνικού κράτους
νομιμοποιηθεί για να αντιμετωπίσουν ένα και μοναδικό πρόβλημα: την απουσία
ολοκληρωμένου χωροταξικού σχεδιασμού, την απουσία σαφώς προσδιορισμένων
χρήσεων γης για όλη την ελληνική επικράτεια.
Τι κάναμε εμείς για όλα αυτά. Ψηφίσαμε έναν νέο νόμο για την χωροταξία.
Προχωρήσαμε την έκδοση των περιφερειακών χωροταξικών. Κάναμε διαγωνισμούς
και βρίσκονται υπό εκπόνηση όλα τα τομεακά-κλαδικά χωροταξικά. Βάλαμε όρια
στην λογική της ad hoc χωροθέτησης των ειδικών χωρικών μέσα από την
προέγκριση τους, ώστε να διασφαλίζεται η συμβατότητα του εκάστοτε
επιχειρηματικού σχεδιασμού με τον εθνικό σχεδιασμό. Και, φυσικά, προχωρήσαμε
την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης και την ανάρτηση των δασικών χαρτών της
χώρας σε τέσσερα χρόνια, όσο δεν είχε προχωρήσει τα προηγούμενα 20,
διασφαλίζοντας παράλληλα ότι τα ευαίσθητα αυτά δεδομένα θα παραμείνουν υπό
δημόσιο έλεγχο. Πάνω από όλα, όμως, ωριμάσαμε το νομικό πλαίσιο και συνάψαμε
ένα δάνειο με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ώστε όλοι οι ΟΤΑ της χώρας να
μπορούν να χρηματοδοτήσουν την έκδοση Τοπικών Χωρικών Σχεδίων με σκοπό να
γίνει πράξη το όραμα του ολοκληρωμένου, σειριακού για όλη η επικράτεια,
σχεδιασμού επί των χρήσεων γης.
Εσείς τι κάνετε για όλα αυτά με το παρόν νομοσχέδιο;
Πρώτον, καταργείτε, ή μάλλον καλύτερα καθιστάτε προαιρετική την προέγκριση στα
ειδικά χωρικά σχέδια, ως εάν ο έλεγχος συμβατότητας ενός ΕΧΣ με τον εθνικό
χωροταξικό σχεδιασμό να εναπόκειται στην διακριτική ευχέρεια κάθε επενδυτή.
Δεύτερον, παραβιάζοντας την λογική τόσο του συντεταγμένου και καθολικού
χωροταξικού σχεδιασμού όσο και το σκεπτικό με τον οποίο έχουμε εξασφαλίσει
ανοικτή χρηματοδοτική γραμμή από την EIB (Ευρωπαΐκή Τράπεζα Επενδύσεων),
εσείς προτείνετε τα τοπικά χωρικά σχέδια να μπορούν να εκπονούνται για
μεμονωμένες δημοτικές ενότητες, συστάδα ενοτήτων διαφορετικών δήμων και σε
κάθε περίπτωση όχι υποχρεωτικά για το σύνολο ενός Δήμου. Άρα, το εργαλεία για
την υλοποίηση του οράματος για καθολικό χωροταξικό σχεδιασμό, το
διαστρεβλώνετε συνεχίζοντας την παράδοση της προώθησης του χωροταξικό
σχεδιασμού αποκλειστικά και μόνο ανάλογα με τις τοπικές πολιτικές και
οικονομικές πιέσεις της κάθε περιοχής.
Τρίτον, προωθείτε την κατάργηση των περιορισμών στην εγκατάσταση
βιομηχανικών μονάδων στα μεγάλα αστικά κέντρα μέσα από την κατάργηση της
κατηγορίας των οχλήσεων στις άδειες εγκαταστάσεις. Το κάνετε αυτό, υποτίθεται
στο όνομα της πολυνομίας, θεωρώντας ότι το σχετικό καθεστώς καλύπτεται από τις
κατηγορίες της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, Αν είναι έτσι τότε γιατί δεν
τροποποιείτε και τις κατηγορίες της περιβαλλοντικής νομοθεσίας ώστε να

4

συμπεριληφθεί σε αυτές και ο κίνδυνος για την δημόσια ασφάλεια; Προφανώς γιατί
κάτι τέτοιο δεν εξυπηρετεί το σκοπό, τον οποίο η ίδια η αιτιολογική έκθεση του
νόμου δεν αποκρύπτει, όπως αποκρύπτει ο αρμόδιος υπουργός σε αυτή εδώ την
αίθουσα. Ότι, δηλαδή, το πρόβλημα στην βιομηχανική πολιτική της χώρας ήταν η
έξωση της μεταποιητικής δραστηριότητας από την Αττική και σκοπός του νομοθέτη
είναι η επαναβιομηχανοποίηση του Λεκανοπεδίου και όχι η αναγκαίουσα ορθή
χωροθέτηση της μεταποιητικής δραστηριότητας στη χώρα μας.
Τέλος, για λόγους ανεκδοτολογικούς, θα ήθελα να αναφερθώ και σε αυτό το
μνημείο κακής πολεοδομικής νομοθεσίας του άρθρου 206. Κυρίες και κύριοι της
συμπολίτευσης, δεν υπάρχει καμία προηγούμενη περίπτωση πλήρους παράκαμψης
της πολεοδομικής νομοθεσίας. Κάθε προηγούμενη απόπειρα σύνταξης νομοθετικού
κειμένου που να υπερβαίνει τους προβλεπόμενους όγκους, κατά τον εκάστοτε
Οικοδομικό Κανονισμό, γινόταν με αναφορά με κάποιο τρόπο σε αυτόν. Η σπουδή
του νομοθέτη να περιγράψει την «ειδική αρχιτεκτονική σχεδίαση» ως κατηγορία
του ικανή να παρακάμψει κάθε διάταξη του ΝΟΚ είναι μάλλον υπερβολική. Το
άρθρο 206 θα μπορούσε απλά να λέει «Αν γνωρίζεις τον κατάλληλο άνθρωπο, στην
κατάλληλη θέση, χτίζεις ό,τι θέλεις!» για την διευκόλυνση του επενδυτικού κοινού.
Σας ευχαριστώ!