Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας

Το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ως το εθνικό πρακτορείο ειδήσεων της Ελλάδας, τιμά τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας παρουσιάζοντας ένα κείμενο προσαρμοσμένο ταυτόχρονα στα Αρχαία και τα Νέα Ελληνικά.

Το πρωτότυπο δημοσίευμα σε επιστημονικό διαδικτυακό περιοδικό («In Medias Res») αφορά τη διδασκαλία των κλασικών γλωσσών -συμπεριλαμβανομένων των Αρχαίων Ελληνικών- σε κολέγιο της Οξφόρδης.

   Το κείμενο έχει ως εξής:

   Τὰ Λατινικὰ καὶ τὰ Ἑλληνικὰ φωνὴν τῇ Ὀξφόρδῃ κτᾶται.

   Ἐν τῇ Ὀξφόρδῃ πλείονες τῶν καθηγητῶν μᾶλλον δὲ τήμερον δέχονται, ὅτι οἱ μαθηταὶ θᾶττον μανθάνουσι τὰς κλασικὰς γλώττας, εἰ διδασκόμενοι διαλέγονται ταύταις ταῖς γλώσσαις.

   Τῇ Ὀξφόρδῃ τὰ Λατινικά ἐστι πανταχοῦ. Λατινικὰ ῥητά, μνημεῖά τε καὶ ἐπιγραφαί, ὑμᾶς δεξιοῦνται ἐν ἑκάστῃ τῶν ὁδῶν καμπῇ, ἀλλὰ καὶ ἐν τοῖς σφετέροις Κολεγίοις. Καθ ́ ἑκάστην ἡμέραν ταῖς τραπέζαις λατινικαὶ προσαγορεύσεις καὶ εὐχαὶ λέγονται. Οἱ φοιτηταὶ τὰ σφέτερα πτυχία ἐν λατινικαῖς τελεταῖς λαμβάνουσιν.

   «Ἐν ἀρχῇ μὲν ἐδίδασκον συνήθει τῷ τρόπῳ» λέγει ἡ Διδάκτωρ Melinda Letts καθηγήτειρα Λατινικῶν καὶ Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν ἐν τῷ Κολεγίῳ Jesus τῆς Ὀξφόρδης. «Ἀλλὰ ἠπόρησα πῶς μάλα πολλοὶ προπτυχιακοὶ φοιτηταί εἰσι, οἵτινες διαφέρονται περὶ τῆς διδασκαλίας τῆς Λατινικῆς καὶ Ἑλληνικῆς Γλώττης. Πολλοὶ γὰρ αἰτοῦνται διδαχθῆναι ταύτας τὰς γλώττας. Δεῖ δὲ πλείους φοιτητὰς μαθεῖν τὰ Λατινικὰ καὶ τὰ Ἀρχαῖα Ἑλληνικὰ ἐκ τοῦ μηδενός. Ἐγὼ μὲν ἐδίδασκον Λατινικά τε καὶ Ἀρχαῖα Ἑλληνικὰ τῷ τρόπῳ τῷ ἐκ τῆς παραδοχῆς λεγομένῳ. Τοὺς μαθητὰς δὲ ὁρῶσα ἐν ἀρχῇ ἐνθουσιῶντας ὑπὸ τῆς ἀναγνώσεως τῆς ἀρχαίας λογοτεχνίας, ἐς τέλος δὲ μὴ δυναμένους φέρειν τὰς δυσχερίας, ἤλγουν. Πλειόνων γὰρ μαθητῶν ἀναγνῶναι δυναμένων τοὺς ἀρχαίους λόγους αὐτοπεποιθήτῳ γνώμῃ δεόμεθα».

   Ὁ καθηγητὴς Armand D'Angour τοῦ Jesus Κολεγίου τῆς Ὀξφόρδης, ὁμοίως χρώμενος τῇ ἐνεργῷ μεθόδῳ διδάσκει. Τὸ μὲν πρῶτον ὁ καθηγητὴς Armand D'Angour ἐνεπνεύσθη ἄρχεσθαι προφορικῶς μαθεῖν Λατινικὰ τῷ 2016, ἐντυχὼν τῇ λατινικῇ φωνῇ χρωμένοις φοιτηταῖς ἐκ τῆς Vivarium Novum Ἀκαδημίας.

   «Μελετῶν τις τοὺς πρωτοτύπους τῶν λόγων τῇ Λατινικῇ φωνῇ συνίησιν ἀνυσίμως τούτους ἄνευ τῆς τῇ μητρικῇ γλώττῃ μεταφορᾶς. Ὅτι πᾶς τις τῇ Λατινικῇ φωνῇ δύναται πλέονα εἰπεῖν μείοσι λόγοις, ἀληθές ἐστι.»

   Ὁ καθηγητὴς Armand D'Angour συγχωρεῖ ὅτι οἱ μαθηταί, οἵτινες τὴν ἐνεργὸν μέθοδον πειρῶνται, σπουδαῖα ὀφέλη ἀπολαύουσι. «Χρώμενοι τῇ Λατινικῇ γλώττῃ προφορικῶς, ἡ Γραμματικὴ καὶ τὸ Συντακτικὸν οὐκέτι δυσχεραίνουσι τοὺς μαθητάς. Οὕτως γὰρ οἱ μαθηταὶ ῥᾳδίως τοὺς λόγους νοοῦσι».

   Ἐὰν καὶ τὰ προφορικὰ Λατινικὰ μηκέτι ᾖ ἐν τῷ ἐπισήμῳ τῆς Ὀξφόρδης προγράμματι, ὅμως ἡ ῥοπὴ τῶν καθηγητῶν, ὡς ἡ Dr. Letts καὶ ὁ Armand D'Angour, ἀλλαγάς τινας τῷ νῦν τρόπῳ διδασκαλίας τῶν κλασσικῶν γλωττῶν φέρει. Οἱ γὰρ φοιτηταὶ ἐν τῷ πρώτῳ πρὸ τοῦ πτυχίου ἔτει ἐν τῷ Κολεγίῳ ἤδη ὅλως διὰ τῆς ἐνεργοῦ μεθόδου λέγοντες διδάσκονται τὰ Λατινικὰ καὶ τὰ Ἀρχαῖα Ἑλληνικά. Μέρη δὲ ἐκ τῶν Λατινικῶν λόγων ἀναγνόντες ἑρμηνεύουσι σφετέροις λόγοις λαλοῦντες τὴν Λατινικὴν γλῶτταν.

   Παρόμοιοι δὲ πειραὶ γίγνονται εἰσέτι καὶ διὰ τὰ Ἀρχαῖα Ἑλληνικά. Τὸ μάθημα τῶν τοῦ πρώτου ἔτους Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν διὰ τοῦτο τὸ ἔτος ἐπληρώθη ὑπὸ μάλα πολλῶν μαθητῶν καὶ ἔδει δεύτερον τμῆμα γενέσθαι, ἵνα ἡ μεγάλη ζήτησις καλυφθῇ.

   Ακολουθεί το κείμενο στα Νέα Ελληνικά:

   Τα Λατινικά και τα Ελληνικά αποκτούν φωνή στην Οξφόρδη

   Στην Οξφόρδη όλο και περισσότεροι καθηγητές ενστερνίζονται την άποψη ότι, διδάσκοντας τις κλασικές γλώσσες μιλώντας σε αυτές, οι μαθητές τις μαθαίνουν πολύ πιο γρήγορα.

   Στην Οξφόρδη τα Λατινικά είναι παντού. Λατινικά ρητά, μνημεία και επιγραφές σας υποδέχονται σε κάθε στροφή σε όλη την πόλη και τα κολέγιά της. Καθημερινά, δίδονται ευχές στα Λατινικά στις τραπεζαρίες. Οι φοιτητές εξακολουθούν να λαμβάνουν τα πτυχία τους σε τελετές που γίνονται στα Λατινικά.

   «Αρχικά δίδασκα με τον συνήθη τρόπο», λέει η Δρ. Melinda Letts Καθηγήτρια Λατινικών και Αρχαίων Ελληνικών στο Κολλέγιο Jesus της Οξφόρδης: «Αλλά με προβλημάτισε αρκετά το εύρος της ανάγκης των προπτυχιακών σπουδαστών στον τομέα της διδασκαλίας της Λατινικής και της Ελληνικής γλώσσας. Ο αριθμός των σπουδαστών που έπρεπε να μάθουν τις γλώσσες από την αρχή έχει αυξηθεί σταθερά τα τελευταία χρόνια. Το ενδιαφέρον είναι μεγάλο, όπως μπορούμε να δούμε από τον αριθμό των ατόμων που υποβάλλουν αίτηση. Όμως, πολλοί περισσότεροι φοιτητές στο Πανεπιστήμιο πρέπει να μάθουν τα Λατινικά και τα Αρχαία Ελληνικά από το μηδέν.

   Δίδασκα Λατινικά και Αρχαία Ελληνικά με τον λεγόμενο «παραδοσιακό τρόπο». Με πονούσε όμως να βλέπω τους μαθητές που στην αρχή είχαν ενθουσιαστεί με την ανάγνωση της αρχαίας λογοτεχνίας, να καταλήγουν μετά από λίγο καιρό να αγωνίζονται με τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν. Χρειαζόμαστε περισσότερους μαθητές που να μπορούν να διαβάζουν τα αρχαία κείμενα με αυτοπεποίθηση».

   Ο καθηγητής Armand D'Angour του Jesus College της Οξφόρδης, επίσης διδάσκει χρησιμοποιώντας την ενεργή μέθοδο. Ο καθηγητής D'Angour αρχικά εμπνεύστηκε να αρχίσει να μαθαίνει προφορικά Λατινικά το 2016, μετά από μια συνάντηση με λατινόφωνους φοιτητές από την Accademia Vivarium Novum.

   «Περνάει κανείς πολύ πιο αποτελεσματικά τα βασικά κείμενα, γιατί τα διαβάζει στα Λατινικά, δεν τα μεταφράζει. Είναι αλήθεια ότι στα λατινικά μπορείς να πεις περισσότερα, λέγοντας λιγότερα!».

   Ο καθηγητής D'Angour συμφωνεί ότι οι μαθητές που δοκιμάζουν την ενεργή μέθοδο απολαμβάνουν σημαντικά οφέλη. «Όταν χρησιμοποιούμε τα Λατινικά ως προφορική γλώσσα, τα ζητήματα γραμματικής και σύνταξης που μπορεί να φαίνονται περίπλοκα στους μαθητές με την παραδοσιακή μέθοδο, δεν αποτελούν πλέον πρόβλημα. Αυτό διευκολύνει πολύ τους μαθητές να κατανοήσουν τα κείμενα».

   Τα προφορικά λατινικά δεν έχουν γίνει ακόμη επίσημο μέρος του προγράμματος της Οξφόρδης. Ωστόσο, η επιρροή καθηγητών όπως η Dr. Letts και ο καθηγητής D'Angour αρχίζει να επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο γίνονται τα πράγματα. Οι πρωτοετείς προπτυχιακοί φοιτητές διδάσκονται πια εξ ολοκλήρου στο κολέγιο τα Λατινικά και τα Αρχαία Ελληνικά μέσω της Ενεργής Μεθόδου, μέσω της ομιλίας. Οι μαθητές διαβάζουν αποσπάσματα και στη συνέχεια τα εξηγούν με δικά τους λόγια στα Λατινικά.

   Παρόμοιες προσπάθειες γίνονται για τα Ελληνικά. Το φετινό μάθημα αρχαρίων Αρχαίων Ελληνικών έχει υπερ-καλυφθεί και χρειάστηκε να δημιουργηθεί μια δεύτερη τάξη για να καλύψει τη ζήτηση.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ