Αλκοόλ και ανήλικοι: Ένα φαινόμενο που απειλεί να γίνει κοινωνική μάστιγα

Ανησυχία προκαλεί η αυξανόμενη συχνότητα με την οποία καταγράφονται περιστατικά μέθης ανηλίκων σε όλη τη χώρα, με αρκετούς εφήβους να χρειάζονται άμεση ιατρική φροντίδα μετά από κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αλκοόλ. Παρά το αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο, η πρόσβαση των ανηλίκων στα αλκοολούχα ποτά παραμένει εύκολη, αναδεικνύοντας την ανάγκη για εντατικοποίηση ελέγχων και ουσιαστική πρόληψη.

Τις τελευταίες εβδομάδες, αστυνομικές και υγειονομικές αρχές σε Κρήτη, Ιόνιο, Θεσσαλία και Ήπειρο έχουν καταγράψει σειρά περιστατικών που σοκάρουν. Στην Κέρκυρα, ανήλικη μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο έπειτα από κατανάλωση αλκοόλ που προμηθεύτηκε από περίπτερο και κατάστημα. Παρόμοια συμβάντα σημειώθηκαν στον Βόλο, στην Πάτρα, στα Ιωάννινα και στον Άγιο Νικόλαο Λασιθίου, όπου κορίτσι 14 ετών χρειάστηκε νοσηλεία μετά από εκδήλωση Πολιτιστικού Συλλόγου.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ., από τον Ιούλιο έως τον Σεπτέμβριο 2025 πραγματοποιήθηκαν πάνω από 24.000 έλεγχοι, καταγράφηκαν 144 παραβάσεις και έγιναν 112 συλλήψεις για πώληση ή διάθεση αλκοόλ σε ανήλικους. Οι περισσότερες υποθέσεις αφορούν καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και χώρους διασκέδασης, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις εφαρμόστηκε και το αδίκημα της «έκθεσης σε κίνδυνο».

Το νέο νομικό πλαίσιο (Ν. 5216/2025) επιβάλλει αυστηρές κυρώσεις στους υπεύθυνους καταστημάτων, διοργανωτές εκδηλώσεων ή γονείς που ανέχονται την κατανάλωση αλκοόλ από ανήλικους. Προβλέπει διοικητικά πρόστιμα, αναστολή λειτουργίας και, σε περιπτώσεις κινδύνου ζωής, ποινές φυλάκισης.

Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι το φαινόμενο έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις ήδη από την πρώιμη εφηβεία. Σύμφωνα με την Κοινωνική Οργάνωση «Βοήθεια για το Παιδί και τον Έφηβο – HELP», το 84% των μητέρων στη Λέσβο δηλώνει έντονη ανησυχία για την πρώιμη επαφή των παιδιών με το αλκοόλ, στοιχείο που συνδέεται με αυξημένους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους.

Ο ψυχίατρος Χρήστος Τσάμης εξηγεί ότι ο οργανισμός των παιδιών δεν είναι έτοιμος να μεταβολίσει το αλκοόλ, ενώ ο εγκέφαλος, που βρίσκεται ακόμη σε ανάπτυξη, επηρεάζεται σοβαρά. «Ακόμη και μικρές ποσότητες μπορεί να προκαλέσουν απώλεια ελέγχου, ριψοκίνδυνη συμπεριφορά ή δηλητηρίαση. Αν ένα παιδί φτάσει στο σημείο της μέθης, το σύστημα έχει ήδη αποτύχει να το προστατεύσει», τονίζει.

Ανάλογες επισημάνσεις κάνει και η ψυχολόγος Ζωή Γώγου από το Κέντρο Πρόληψης «Πρόταση Ζωής» στον Βόλο, υπογραμμίζοντας τη σημασία της ενημέρωσης και της συνεργασίας σχολείων, συλλόγων γονέων και τοπικών φορέων: «Η εφηβεία είναι περίοδος αναζήτησης ταυτότητας. Οι νέοι συχνά πίνουν για να ταιριάξουν με την παρέα ή να διαχειριστούν το άγχος. Η ενημέρωση και τα όρια μέσα στην οικογένεια είναι καθοριστικά».

Η ψυχολόγος Άννα Παπαγιάννη, πρώην υπεύθυνη του Κέντρου Πρόληψης «Αριάδνη», σημειώνει ότι η κατανάλωση αλκοόλ από ανηλίκους δεν είναι αθώος «πειραματισμός», αλλά εκδήλωση βαθύτερων ψυχολογικών και κοινωνικών αιτιών: «Η εξάρτηση είναι ζωή χωρίς νόημα. Κάθε παιδί χρειάζεται ένα περιβάλλον εμπιστοσύνης και ασφάλειας, για να μη στραφεί σε ουσίες ως διέξοδο».

Το φαινόμενο της πρόωρης κατανάλωσης αλκοόλ αναδεικνύεται πλέον σε πολυπαραγοντικό κοινωνικό ζήτημα. Οι αρχές καλούνται να ενισχύσουν τους ελέγχους, αλλά και να επενδύσουν στην πρόληψη μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα, ψυχοκοινωνική στήριξη και ενημέρωση των οικογενειών.

Επιστήμη - ΡΟΗ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΑΡΘΡΑ