Το συμβαίνει με το νερό; Αλήθειες και κατασκευασμένα άλλοθι

*Του Γιώργο Κουγιουμουτζάκη

Τις τελευταίες εβδομάδες η ερώτηση που κυριαρχεί κυρίως ανάμεσα στους θεσμικούς εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης, τους εμπλεκόμενους με τη διαχείριση του νερού, αλλά και τους απλούς πολίτες είναι:
Τι θα γίνει με τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης Αποχέτευσης με το νέο νομοσχέδιο που πρόκειται να ψηφιστεί.
Το πραγματικό ερώτημα θα έπρεπε να είναι:
Τι θα συμβεί αν ψηφιστεί το συντασσόμενο νομοσχέδιο για τη διαχείριση του νερού, που δεν κατατίθεται ως κείμενο αλλά διαρρέει με προφορικές ενημερώσεις προς τους εμπλεκόμενους φορείς Ε.Δ.Ε.Υ.Α. και Κ.Ε.Δ.Ε.;
Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι το νομοσχέδιο δεν αφορά μόνο τις Δ.Ε.Υ.Α. αλλά όλους τους Δήμους είτε έχουν συστήσει Δ.Ε.Υ.Α. είτε όχι.
Αυτό που θα συμβεί πρώτα απ΄ όλα είναι η αποδυνάμωση του ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με την αφαίρεση της διαχείρισης ενός βασικού πόρου των Δήμων όπως είναι το νερό.
Το νομοσχέδιο αυτό είναι ένα ακόμα βήμα προς την ιδιωτικοποίηση του νερού στην Ελλάδα, η οποία ιδιωτικοποίηση έχει σχεδιαστεί εδώ και αρκετό καιρό, προσπαθώντας να παρακάμψει τις συνταγματικές προσταγές που την απαγορεύουν.
Με κατασκευασμένο άλλοθι την δύσκολη οικονομική κατάσταση ορισμένων ΔΕΥΑ που προήλθε κυρίως από την αύξηση της τιμής του ρεύματος κατά 150% τα τελευταία τρία χρόνια προβάλλονται επιχειρήματα παντελώς διαστρεβλωμένα προκειμένου να επιτευχθεί ο απώτερος στόχος.
Μόνο τυχαία δεν είναι η σταδιακή αποδυνάμωση των Δ.Ε.Υ.Α., μετά την ψήφιση του ιδρυτικού τους Νόμου 1069/80 διαχρονικά από όλες τις κυβερνήσειςέως σήμερα με:
1. Την χρέωση εμπορικού, επαγγελματικού τιμολογίου ρεύματος στις ΔΕΥΑ αντί να ισχύσει ειδικό τιμολόγιο με χαμηλή τιμή, αφού πρόκειται για κοινωφελείς δημοτικές επιχειρήσεις ανταποδοτικού χαρακτήρα ή τουλάχιστον το Βιομηχανικό τιμολόγιο.
2. Την άρνηση βεβαίωσηςστην ΑΑΔΕ των ανείσπρακτων οφειλών από τους στρατηγικούς κακοπληρωτές προκειμένου να εξασφαλιστούν τα έσοδα τους.
3. Την άρνηση προσλήψεων και την εσκεμμένη επίτευξη υποστελέχωσης των υπηρεσιών τους.
Παρά την επανειλημμένη κατάθεση αιτημάτων επίλυσης των παραπάνω θεμάτων από την Ε.Δ.Ε.Υ.Α. προς τους αρμόδιους υπουργούς την τελευταία εικοσαετία ουδέποτε έγιναν δεκτά.
Αντιθέτως με τον τελευταίο νόμο της κυβέρνησης οι ΔΕΥΑ τέθηκαν υπό τον έλεγχο της ΡΑΑΕΥ σαν να πρόκειται για επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην ελεύθερη αγορά.
Το νέο ρυθμιστικό νομοσχέδιο επικαλείται την δημιουργία νέων φορέων πιθανόν δεκατριών ή δεκαπέντε σε όλη την Ελλάδα οι οποίοι θα διοικούνται από Δ.Σ .που θα απαρτίζονται από (κατά τις διαρροές) 7 Δημάρχους δύο Πανεπιστημιακούς και ένα Γενικό Διευθυντή, ανά φορέα.
Κύριος στόχος θα είναι η ολοκληρωμένη διαχείριση των νερών ανά υδατικό διαμέρισμα και η αποτροπή οικονομικών δυσλειτουργιών μέσω της επίτευξης οικονομιών κλίμακας υπό την καθοδήγηση της ΡΑΑΕΥ.
Αναρωτιέται κανείς ποια ολοκληρωμένη διαχείριση των νερών μπορεί να επιτευχθεί όταν δεν περιλαμβάνεται η άρδευση που αντιπροσωπεύει στην Ελλάδα το 83,7% της χρήσης νερού έναντι του 13,9% της ύδρευσης.
Πώς θα επιτευχθούν οικονομίες κλίμακας από τις συνενώσεις των Δ.Ε.Υ.Α., όταν αυτές σήμερα αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα έλλειψης προσωπικού.Οικονομίες κλίμακας επιτυγχάνονται με την οργάνωση των διαθέσιμων πόρων την καλύτερη αξιοποίηση τους, την εκμετάλλευση των δυνατών τους σημείων και την εξάλειψη των αδυναμιών.
Τι κρύβεται πίσω από όλα αυτά.
Η προσέλευση μεγάλων οικονομικών σχημάτων που είτε μέσα από το πρόσχημα της συμμετοχής σε επενδυτικά σχέδια (ΣΔΙΤ), είτε μέσα από διαγωνισμούς που είναι αδύνατο να συμμετάσχουν τοπικοί οικονομικοί φορείς, θα ελέγξουν τον βασικότερο φυσικό πόρο αναγκαίο για την ύπαρξη οποιασδήποτε μορφής ζωής, το νερό.
Δεδομένης της σοβαρότητας της κατάστασης, αναμένεται έπειτα και από την Γενική Συνέλευση της ΕΔΕΥΑ στις 14/12/2023 από όλα τα Δημοτικά Συμβούλια της Ελλάδας να υπάρξουν ανακοινώσεις και ψηφίσματα, σε μια προσπάθεια να δοθούν ξεκάθαρες απαντήσεις προς την κατεύθυνση που θα κινηθούν σε σχέση με το νομοσχέδιο που ετοιμάζεται.

*Ο  Γιώργος Κουγιουμουτζάκης είναι  Γενικός Διευθυντής ΔΕΥΑ Μαλεβιζίου Οικονομολόγος MSc