Ανασταίνει … την ύπαιθρο με πρότυπο ελαιουργείο και πολλές καινοτομίες ο Συνεταιρισμός Κάτω Ασιτών (φωτογραφίες -βίντεο)

Άλματα μπροστά έχει κάνει ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Κάτω Ασιτών με μπροστάρηδες νέους παραγωγούς, που τα τελευταία χρόνια βρίσκονται στο «τιμόνι» της οργάνωσης.

Μετά την κρίση του 2010 και το τεράστιο χρέος που είχε «πνίξει» το συνεταιρισμό, τα νεότερα αγροτικά στελέχη που ανέλαβαν τα ηνία, κατάφεραν να τον ορθοποδήσουν και να θεωρείται σήμερα μια από τις πλέον βιώσιμες με μεγάλο κύκλο εργασιών οργανώσεις, προωθώντας με επιτυχία τα συμφέροντα των συνεταιριστών μελών της.

Της Χρυσούλας Καλλιγιαννάκη

Όχι μόνο ξεχρέωσαν το συνεταιρισμό, που βρέθηκε κυριολεκτικά στο χείλος του γκρεμού, με χρέη ύψους 2 εκ ευρώ, αλλά κατάφεραν να καλύπτει σήμερα ένα ευρύ φάσμα αγροτικών δραστηριοτήτων. Η δυναμική του Συνεταιρισμού που βρίσκεται στους πρόποδες του Ψηλορείτη -σε υψόμετρο 450 μέτρων- αποτυπώνεται έμπρακτα με την λειτουργία από πέρσι του σύγχρονου ελαιουργείου στις ιδιόκτητες εγκαταστάσεις. Το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο που παράγεται αποθηκεύεται στις ιδιόκτητες επίσης δεξαμενές χωρητικότητας 250 τόνων ελαιόλαδου. Μάλιστα έχει προβλεφθεί ο διαχωρισμός του προϊόντος με διαβάθμιση ποιότητας.

Παράλληλα λειτουργεί πρατήριο γεωργικών εφοδίων παρέχοντας άμεσα τα απαραίτητα αγροτικά εφόδια για την κάλυψη των καλλιεργητικών αναγκών των παραγωγών, με τζίρο μάλιστα που φτάνει τα 300.000 ευρώ. Επίσης με καταρτισμένο προσωπικό που έχει στη δύναμη του, παρέχει γεωπονική υποστήριξη και καθοδήγηση στους παραγωγούς.

Η πρότυπη μονάδα του σύγχρονου ελαιοτριβείου διαθέτει πλέον ένα καινοτόμο σύστημα για την έκθλιψη του ελαιόκαρπου και τον διαχωρισμό του ελαιόλαδου, χωρίς την συμμετοχή θερμοκρασίας. Με την χρήση υψηλής πίεσης, με την χρήση του καινοτόμου αυτού συστήματος, έχουν καταφέρει να επιτύχουν και καλύτερή ποιότητα αλλά και μεγαλύτερη απόδοση τουλάχιστον κατά 1,5%-2% .

Η «Φ.Μ.» επισκέφτηκε τις εγκαταστάσεις του συνεταιρισμού στις Κάτω Ασίτες στην τελευταία αλεσιά για φέτος!

Στις εγκαταστάσεις της αναγεννημένης οργάνωσης ανέλαβε να μας ξεναγήσει το γνωστό αγροτικό στέλεχός Μιχάλης Καμπιτάκης που έχει υπό την ευθύνη του την διαχείριση τα τελευταία χρόνια, με την ιδιότητα τόσο του προέδρου στην Ομάδα Παραγωγών, όσο και του γραμματέα στο Συνεταιρισμό. Είναι ένα από τα νέα αγροτικά στελέχη που πίστεψαν στην ιδέα, δούλεψαν σοβαρά και με επιμονή στον στόχο να πάνε μπροστά την οργάνωση τους, τα κατάφεραν!

κατάφεραν!

Ξεκινώντας με έναν μικρό αριθμό παραγωγών, που σήμερα αριθμεί 260 ενεργά μέλη, απασχολούνται κυρίως με την καλλιέργεια ελιόδεντρων και αμπέλου για την παραγωγή ελαιόλαδου, οινοποιήσιμου και επιτραπέζιου σταφυλιού.

Στο πλήρως εκσυγχρονισμένο ελαιουργείο εγκατέστησαν από πέρυσι το σύστημα μάλαξης Protoreattore Pieralisi, που όπως λέει ο Μιχάλης Καμπιτάκης, φέρνει επανάσταση στην παραδοσιακή διαδικασία μάλαξης, εξασφαλίζοντας σημαντικά πλεονεκτήματα τόσο στην επεξεργασία συνεχούς κύκλου του ελαιόκαρπου, όσο και σε ανά παρτίδες.

Παράλληλα επιτυγχάνουν εξοικονόμηση ενέργει- ας, που προκύπτει από τους μικρότερους χρόνους επεξεργασίας και χαμηλότερες απώλειες θερμότητας.

Όπως επισημαίνει ο κ. Καμπιτάκης σημαντική είναι και η αύξηση της παρουσίας των πολυφαινολών στο ελαιόλαδο, εξασφαλίζοντας καλύτερα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά για το προϊόν. Η δυναμικότητα μάλιστα του ελαιοτριβείου μπορεί να φτάσει στους 6 τόνους έκθλιψης ελαιόκαρπου ανά ώρα, δηλαδή περίπου ενάμιση τόνο ελαιόλαδου.

Να σημειωθεί πως το συνολικό κόστος της αναβάθμισης των εγκαταστάσεων του ελαιοτριβείου ανήλθε στα 400.000 ευρώ, και αποτελεί την μεγαλύτερη επένδυση του Συνεταιρισμού.

Ολοκληρωμένο πρόγραμμα καλλιεργητικής διαχείρισης

Ο Συνεταιρισμός των Ασιτών ακολουθεί ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα καλλιεργητικής διαχείρισης που συμβάλει στην λεγόμενη κυκλική οικονομία μηδενίζοντας την υποελλειμματικότητα φυτοφαρμάκων στο παραγόμενο ελαιόλαδο. Σημειώνεται πως το 90% των παραγωγών που αλέθουν την παραγωγή τους στο ελαιοτριβείο είναι μέλη της Ομάδας παραγωγών και του συνεταιρισμού. Ήδη η Ομάδα Παραγωγών Ελαιόλαδου του Αγροτικού Συνεταιρισμού Κάτω Ασιτών έχει ολοκληρώσει το πρόγραμμα εργασίας 2018-2021 του Οργανισμού Ελαιοκομικών Φορέων, μέσω του οποίου και χρηματοδοτήθηκε για μια σειρά δράσεων που περιλάμβαναν, πέρα από την εκπαίδευση των αγροτών σε βασικές καλλιεργητικές μεθόδους, και την τοποθέτηση αυτόνομων μετεωρολογικών σταθμών, με φωτοβολταϊκό σύστημα. Έτσι οι παραγωγοί τα τελευταία χρόνια έχουν ανά πάσα στιγμή στην διάθεση τους χρήσιμες πληροφορίες για τις κλιματολογικές συνθήκες.

Παράλληλα μέσω του ίδιου προγράμματος ήταν οι πρώτοι που τοποθέτησαν δακοπαγίδες συμβάλλοντας σημαντικά στο πρόγραμμα δακοποροστασίας που υλοποιεί σε ετήσια βάση η Περιφέρεια. Με το σύστημα των ηλεκτρονικών δακοπαγίδων, για την διάδοση πληροφοριών που εγκατέστησαν στην πορεία, πέτυχαν την αυτόματη καταγραφή και ταυτόχρονη αποστολή της βάσης δεδομένων στις υπηρεσίες της Περιφέρειας για το πρόγραμμα της δακοκτονίας. Εξάλλου ο Συνεταιρισμός λειτουργεί για τρίτη συνεχόμενη τριετία και ως εργολάβος του προγράμματος δακοκτονίας στην ακτίνα των έξι χωριών περιμετρικά των Ασιτών δηλαδή για την γεωγραφική ενότητα του πρώην δήμου Γοργολαϊνίου που περιλαμβάνει τα χωριά Άνω και Κάτω Ασίτες, Άγιο Μύρωνα, Πυργού Πενταμόδι και Πετροκέφαλο. Μάλιστα όπως σημειώνει ο κ. Καμπιτάκης έχουν επιτύχει τα τελευταία χρόνια να αυξήσουν την αποτελεσματικότητα του προγράμματος δακοκτονίας σε ποσοστό που φθάνει το 80% για την ευρύτερη περιοχή. Ενδεικτικό είναι και το γεγονός πως την φετινή ελαιοκομική περίοδο με τις ζημιές που έκανε ο δάκος εκείνοι έβγαλαν από το ελαιουργείο τους, τρεις γραμμές έξτρα παρθένο λάδι. Η αναβάθμιση της ποιότητας οφείλεται βέβαια και στον νέο πρωτοποριακό τρόπο μεταποίησης του καρπού που δίνει το ελαιόλαδο.

Αξίζει να σημειωθεί πως κατά την ελαιοκομική περίοδο 2022-2023 το ελαιοτριβείο του Συνεταιρισμού Κάτω Ασιτών άλεσε 550 τόνους ελαιόλαδου και το 99% της παραγωγής ήταν έξτρα προϊόν. Στην ελαιοκομική περίοδο, που μόλις ολοκληρώθηκε, λόγω της συνολικότερης ακαρπίας και της ζημιάς που έκανε ο δάκος, η παραγωγής μειώθηκε στους 70 τόνους. Και πάλι όμως πέτυχαν να διασφαλίσουν πολύ καλή ποιότητα, σε ποσοστό περίπου 80% πολύ κοντά στο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο.

Ο συνεταιρισμός που απέχει μόλις 24 χιλιόμετρα από το Ηράκλειο πέραν της συγκέντρωσης, έκθλιψης του ελαιόκαρπου, αποθήκευσης και εμπορίας του ελαιόλαδου φιλοδοξεί να κάνει πολύ σύντομα βήματα και στην τυποποίηση του προϊόντος!

Πρωτοπόροι και στα μπαλετοκιβώτια

Η πρωτοπορία του συνεταιρισμού ξεκίνησε από τα το δύσκολό 2010, όταν αγόρασαν τα πρώτα 100 μπαλετοκιβώτια.  Οι παραγωγοί τοποθετούν τον ελαιόκαρπο μετά την συλλογή του, διαφυλάσσοντας την ποιότητα για το τελικό προϊόν, στην πορεία της μεταποίησης, αφού ο καρπός δεν μένει «να βράσει», όπως λένε, στα τσουβάλια. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνουν και την καλύτερη οργάνωση στην διαδικασία συγκέντρωσης του προϊόντος.

Εκμεταλλευόμενοι με τον καλύτερο τρόπο αγροτικά προγράμματα έχουν καταφέρει σήμερα να έχουν πάνω από 400 μπαλετοκιβώτια στην διάθεση των παραγωγών μελών τους, απομακρύνοντας
τα παραδοσιακά τσουβάλια για την μεταφορά του προϊόντος στο ελαιοτριβείο.
Μέσω των προγραμμάτων του ΟΠΕΚΕΠΕ και των Οργανώσεων Ελαιοκομικών Φορέων (των λεγόμενων ΟΕΦ), αξιοποιώντας και την χρηματοδότηση, που τους εξασφάλισε η πώληση της παλαιάς μονάδας, συμπλήρωσαν σταδιακά τις εγκαταστάσεις τους με υπόστεγα, γεφυροπλάστιγγα, σιλό, ενώ ανακαίνισαν πλήρως και το κτίριο που φιλοξένει τον νέο σύγχρονο εξοπλισμό του ελαιουργείου.

Η ΠΡΩΤΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΕΓΙΝΕ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΜΑΛΕΒΙΖΙΟΥ